Het Vasten
Vasten maakt een essentieel deel uit van genezen en wordt in alle traditionele gezondheidssystemen als eerstelijns behandeling gebruikt. De reden hiervoor is erg eenvoudig; het is een natuurlijke reactie. Dieren doen het. Planten doen het. Er wordt tijd uitgetrokken om de routine te veranderen om een overbelasting van het system ofwel te voorkomen ofwel te herstellen. Zich niet goed voelen resulteert dadelijk in een verlies van de eetlust, een natuurlijke drang om niet te eten. Menselijke maatschappijen hebben over de hele wereld en doorheen de eeuwen heen tradities opgezet waarin vasten een duidelijke plaats innam. Godsdiensten, de georganiseerde gebruiksaanwijzing voor spirituele ontwikkeling, hebben altijd advies gegeven over het op regelmatige basis vasten. Vasten is een natuurlijk gegeven. Vasten is een essentieel gegeven.
Vasten heeft een effect op het totale systeem, fysisch zowel als mentaal. Bijvoorbeeld, hoe meer wij eten hoe groter onze honger wordt en de drang om te eten. Onze systemen draaien op routine en als we omringd zijn door een overvloed aan voedsel dan wil het systeem heel regelmatige bevestiging dat dit nog steeds zo is. Dus hoe meer we eten hoe meer voedsel ons systeem vraagt! Onze mentale ingesteldheid in relatie tot voedsel laat ons geloven dat er een voortdurende nood is aan voedsel. We worden afhankelijk van onze maaltijden, van de bevestiging van de overvloed. De angst om tekort te komen wordt groter naarmate ons bezit toeneemt. Maar al het voedsel dat ons lichaam binnen komt moet ook verwerkt worden en uitgescheiden. Hoe meer we eten, hoe meer werk er geleverd moet worden door ons systeem. Hoe meer het systeem bezig is met vertering, hoe minder energie er beschikbaar is voor andere zaken in het leven.
Het doorbreken van de afhankelijkheidscyclus – in ’t algemeen, het idee dat we iets voortdurend nodig hebben om te kunnen overleven – wordt bereikt door te vasten. Hou op met eten om te kunnen ervaren dat je ook zonder voedsel kan leven, niet dood gaat. Hou op met eten om het gevoel van mateloze energie en klaarheid te ervaren, hetgeen beschikbaar wordt door de besparing aan energieverbruik die je net gemaakt hebt.
Vasten levert ons de mogelijkheid om met verschillende routine cycli van het leven te breken. Het doorbreken van routines heeft een enorm gezondheidsvoordeel. Het stopt de opbouw van afvalproducten. Afvalproducten zijn het eindresultaat van de verbranding van energie, wat elke cel in ons lichaam voor elke activiteit doet. Minder energie verbranden geeft de cellen meer ruimte, meer tijd en meer energie om aan andere jobs te besteden. Vasten stopt ook die gefixeerde aandacht voor onze dagelijkse routines. Aangezien we ons niet langer moeten bezighouden met voedsel en eten kunnen we onze aandacht op iets anders richten. Ruimte en tijd voor het individu om iets anders te doen, en de energie om het te doen.
Praktisch
Er zijn twee principes die samenhangen met het vasten: we willen zoveel mogelijk energie in het systeem steken als we kunnen en we willen het system zoveel mogelijk stimuleren. Warmte is energie en dus moeten we zoveel mogelijk warmte toevoegen aan het systeem. Het systeem stimuleren doen we door dingen te gebruiken die het systeem een beetje irriteren en stimuleren waardoor het wakker wordt en in beweging schiet.
We drinken:
Warm water met vers citroen- of limoensap
Stimulerende kruidenthee met gember, kaneel, venkel, brandnetel, ginseng, salie – Commerciële producten kan men ook gebruiken. Deze kan je vinden onder benamingen zoals ‘bloedzuiverend’ of ‘leverzuiverend’ of darmzuiverend’
Aan de afgekoelde thee kan men een lepeltje honing toevoegen om de scherpe smaak van sommige kruiden te verzachten
Op kamertemperatuur drinken we water, met of zonder citroensap. Nu en dan kan men wat vers pompelmoessap drinken
Het is ook de bedoeling om geen energie te verspillen. Dit betekent dat we tijdens het vasten ons zo weinig mogelijk gaan engageren in de buitenwereld omdat we een andere kijk op het leven willen creëren. Plan geen fysische of mentale activiteiten. Wees je erg bewust van je eigen noden en je eigen gevoelens en laat deze doorheen je bewustzijn drijven om ze gewoon te accepteren zonder er verder nog iets mee te doen. Hier kan je extra warmte toevoegen door een warmwaterkruik te leggen op plaatsen waar zich ongemakken voordoen of, in ’t algemeen, gewoon om het zuiveringsproces te ondersteunen. Vooral de nek en schouders, de lage rug en de buik zijn belangrijke plaatsen om in het oog te houden.
Beweging helpt om de energie beter te laten stromen. Wanneer jij je goed voelt, en enkel voor zolang jij je goed voelt, kan je wat gaan wandelen, fietsen of zwemmen (opgelet voor onderkoeling!). Alle fysieke inspanningen moeten op een kalme manier geleverd worden en mogen nooit geforceerd worden. Pas je aan aan hoe je systeem zich op elk moment voelt.
De ademhaling is een veel efficiëntere manier om het systeem meer energie te geven. De diepe volledige yoga ademhaling is een ideale oefening om dit te bereiken. Gedurende het vasten is het heel nuttig om veel met zulke ademhalingstechnieken bezig te zijn. Zelfs enkel zich bewust zijn om langzaam en diep te blijven ademen onder alle omstandigheden zal helpen om de gedrevenheid en de gejaagdheid uit je leven te halen.
Ideaal gezien zouden we willen dat de vastenperiode zich kan uitstrekken tot er van binnenuit een teken komt dat het systeem weer helemaal klaar is om zich met voedsel bezig te houden. Wanneer de tijd of de mogelijkheid ontbreekt om hierop te wachten dan stel ik voor dat de minimum periode voor het vasten drie dagen (72 uren) bedraagt. Het is dan aan te raden om deze korte periode op te volgen met een periode van twee weken waarin een geheel andere eetroutine aangehouden wordt. Eet niet meer dan tweemaal daags, kleine maaltijden en vegetarisch. Het beste is om het bij warme maaltijden te houden en warme dranken. Tussen de maaltijden enkel eenvoudige dranken nuttigen, niets anders.
Om de vastenperiode te doorbreken is het nuttig om dit langzaam te doen zodat de energie, die nodig is voor de vertering, langzaam kan opgebouwd worden. Begin met zeer licht verteerbaar voedsel, hetgeen de minste energie vereist, en dat is soep.
Voedsel gerangschikt van licht naar zwaar (van makkelijk tot moeilijk verteerbaar):
Water: alles dat wateroplosbaar is, zoals soepen
Planten: vegetarisch, maar dan zonder de zogenaamde ‘vervangvoedingen’
Vis
Gevogelte: hier horen ook eieren bij
Zoogdieren: vlees, melkproducten
Onthoud dat je voedsel lichter verteerbaar kan maken door het te verwarmen, door er een warme maaltijd van te maken. Vruchten zijn koud en niet gemakkelijk verteerbaar, zeker niet gedurende de winter, maar zijn wel heel nuttig om ze gekookt te eten. In ’t algemeen moet voedsel seizoen en regio gebonden zijn.
De vastentijd zou ook een tijd voor bezinning moeten zijn. We zouden moeten ervaren hoe het is om in het moment te leven en om te aanvaarden dat wat we voelen een integraal deel uitmaakt van wie we zijn. Niet proberen om ‘dingen beter te maken’ maar gewoonweg zijn. Onze enige reactie op hoe het systeem onder deze omstandigheden functioneert zou gaan over de beslissing om te gaan liggen en te rusten of om zachtjes wat te bewegen. We zouden enkel moeten begaan zijn met het feit of het leggen van een warmwaterkruik op het lichaam ons een meer comfortabel gevoel geeft of niet. De intentie is niet het veranderen van de omstandigheden maar wel om de ervaring van de omstandigheden een beetje aan te passen. We hebben onze focus verlegd.
En dan komen we uit bij de effecten op lange termijn en die zijn juist het leren om je focus te verleggen. Als je een ander standpunt inneemt ten opzichte van het leven, zoals je dat doet tijdens het vasten, dan zullen lichaam en geest anders functioneren. Wanneer jij je bewust wordt van de aspecten in het leven die een hoge druk veroorzaken in je systeem dan heb je nu de mogelijkheid andere keuzen te maken over hoe je wilt reageren op zulke omstandigheden. Het verminderen van de effecten van situaties en relaties die voortdurend voor hoge druk zorgen en het verminderen van de snelheid en druk die op het leven staat zal als resultaat hebben dat je systeem meer efficiënt functioneert.
Vasten helpt om ziekten te genezen, maar nog veel belangrijker, het helpt om ze te voorkomen.